Test rynku pracy — co trzeba o nim wiedzieć?

Test rynku pracy polega na weryfikacji bezrobotnych zarejestrowanych w urzędzie pracy oraz osób poszukujących pracy pod kątem możliwości zatrudnienia w przedsiębiorstwie, w którym wystąpiły braki kadrowe. Przed przyjęciem cudzoziemca, pracodawca powinien zgłosić ofertę pracy na to stanowisko, by urzędnicy mogli przeprowadzić szczegółową analizę.

Co to oznacza w praktyce? Jeśli kontrola wykaże, że brakuje wykwalifikowanych osób, które mogłyby objąć wakat, podmiot może zatrudnić obcokrajowca na podstawie zezwolenia na pracę. Brak możliwości przeprowadzenia rekrutacji wśród bezrobotnych lub nieudana rekrutacja skutkuje wydaniem pozytywnej opinii przez starostę. Cała procedura trwa maksymalnie 14 dni od momentu zgłoszenia oferty.

Informacja o przebiegu prowadzonych działań zostaje przekazana bezpośrednio do przedsiębiorcy. Dokument stanowi załącznik do wniosku o zezwolenie na pracę cudzoziemca. Jest on niezbędny do legalizacji zatrudnienia na terenie Polski.

Czy test rynku pracy jest wymagany w każdej sytuacji? 

Opinia Starosty nie jest wydawana w przypadku zawodów regulowanych. Rejestr profesji jest publikowany przez wojewodę. Pod uwagę należy wziąć rozporządzenie dotyczące województwa, w którym cudzoziemiec będzie pracować. Dokument stanowi załącznik do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej.

Test rynku jest zbędny w przypadku obywateli Armenii, Gruzji, Białorusi, Mołdawii, Ukrainy i Rosji, jeśli będą wykonywać prace opiekuńczo-pielęgnacyjne lub pracować jako pomoc domowa.

Przepis ten dotyczy również obywateli wymienionych wyżej państw, którzy byli zatrudnieni minimum przez 3 miesiące u polskiego pracodawcy na podstawie oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy i nadal chcą kontynuować współpracę.

Kolejnym wyjątkiem są trenerzy sportowi, sportowcy, lekarze oraz dentyści odbywający szkolenie lub specjalizację. Ponadto testu nie przeprowadza się w przypadku obcokrajowców reprezentujących zagranicznego przedsiębiorcę, który ma filię w Polsce bądź krewnych pracowników dyplomatycznych czy oddziału organizacji międzynarodowej.

Badania rynku nie przeprowadza się również wtedy, gdy polski podmiot zamierza zatrudnić cudzoziemca, który jest doktorantem dowolnej uczelni w Polsce lub absolwenta, który ukończył w ciągu ostatnich 3 lat szkołę wyższą w naszym kraju. Podobnie jest w przypadku obcokrajowców, którzy mieszkają w Polsce nieprzerwanie minimum 3 lata. W tej sytuacji ważne jest, by pobyt poza granicami RP nie przekroczył łącznie 10 miesięcy, a pojedyncza przerwa była krótsza niż 6 miesięcy.

Jak długo jest ważna opinia starosty o lokalnym rynku pracy?

Starosta wydaje opinię o lokalnym rynku najwcześniej 180 dni przed złożeniem wniosku przez pracodawcę o wydanie zezwolenia na pracę. Dotyczy to również zezwolenia na pracę sezonową (zezwolenie na pracę typ S). W szczególnych przypadkach informacja trafia do przedsiębiorcy 90 dni przed złożeniem dokumentów.

Czy podmiot zatrudniający może odmówić przyjęcia kandydata wyznaczonego przez urząd w ramach testu rynku?

Może się zdarzyć, że starosta poinformuje pracodawcę o możliwości zatrudnienia w firmie osoby znajdującej się na liście bezrobotnych. W tej sytuacji przedsiębiorca może nie zgodzić się na zatrudnienie wskazanego kandydata. W tym przypadku zostanie wydana informacja o możliwości zaspokojenia braków kadrowych. Na podstawie tej decyzji zatrudnienie cudzoziemca staje się niemożliwe.