Nowelizacja ustawy o cudzoziemcach – co się zmieniło od 29.01.2022? cz.3

29 stycznia 2022 weszła w życie nowelizacja ustawy o cudzoziemcach. Zmiany dotyczą wielu kwestii, m.in. wysokości wynagrodzeń, terminów załatwiania procedur, wymogów związanych z otrzymaniem zezwolenia na pobyt i pracę.  Warto zapoznać się z nowymi przepisami, by sprawnie załatwić różne formalności.

Nowelizacja ustawy o cudzoziemcach – zmiany proceduralne dotyczące prowadzonych postępowań

Od 29 stycznia 2022 roku pouczenie w języku zrozumiałym dla obcokrajowca o zasadach i trybie postępowania oraz o przysługujących mu prawach i ciążących na nim obowiązkach będzie wysyłane również w postaci elektronicznej na wskazany przez niego adres e-mail lub  poprzez wskazanie mu adresu strony internetowej, na której takie pouczenie w postaci elektronicznej będzie się znajdować.

Aby skorzystać z tego rozwiązania, organ musi uzyskać zgodę cudzoziemca w tym przedmiocie.

Ustawa umożliwia teraz wymianę wiadomości drogą elektroniczną pomiędzy wojewodą lub Szefem Urzędu do Spraw Cudzoziemców a organami, do których te organy zwróciły się o przekazanie informacji, czy wjazd cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i jego pobyt na tym terytorium mogą stanowić zagrożenie dla obronności lub bezpieczeństwa państwa lub ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego (komendant wojewódzki Policji, komendant oddziału Straży Granicznej, Szef Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego). W ten sposób obieg dokumentów stał się szybszy, a prowadzenie różnych postępowań łatwiejsze.

W przypadku postępowań, które nie zostały zakończone przed 29 stycznia, stosuje się stare przepisy. Wyjątkiem od tej zasady jest kierowanie pouczeń do obcokrajowców oraz postępowań w sprawie udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy i pracę, które zostały wszczęte przed 1 stycznia 2021 roku. Ta procedura powinna zakończyć się udzieleniem zezwolenia na okres 2 lat od momentu wydania decyzji. Wyjątek stanowi:

• wpisanie danych cudzoziemca do wykazu cudzoziemców, których pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest niepożądany;
• umieszczenie danych cudzoziemca w Systemie Informacyjnym Schengen do celów odmowy wjazdu;
• przesłanki ze względów obronności albo bezpieczeństwa państwa lub ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego lub zobowiązania wynikające z postanowień ratyfikowanych umów międzynarodowych obowiązujących Rzeczpospolitą Polską.
   

Aby skorzystać ze szczególnej regulacji, postępowanie w sprawie udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy i pracę musi spełniać następujące warunki:

• złożenie wniosku do wojewody przed 1 stycznia 2021 roku;
• wniosek pozbawiony braków formalnych lub uzupełnienie braków formalnych w terminie;
• cudzoziemiec zadeklarował we wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy, że celem jego pobytu w Polsce jest wykonywanie pracy, lub złożenie deklaracji wobec organu prowadzącego postępowanie najpóźniej w dniu 31 grudnia 2020 r.;
• postępowanie nie powinno być prowadzone w warunkach istnienia podstaw do odmowy jego wszczęcia określonych w art. 99 ust. 1 lub ust. 1a, lub art. 116 ustawy o cudzoziemcach;
• postępowanie, które pozostawało zawieszone w dniu wejścia w życie ustawy nowelizującej – powinno zostać podjęte w terminie 3 miesięcy od tej daty.
   

Jeśli wojewoda nie wezwie cudzoziemca do osobistego wstawiennictwa w urzędzie, a odciski linii papilarnych zostaną pobrane późnej, postępowanie prowadzi się dalej na podstawie wcześniejszych przepisów. Zezwolenie na pobyt czasowy i pracę w szczególnym trybie może udzielić wojewoda lub Szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców w II instancji.  W tym wypadku decydujący jest etap danego postępowania w momencie wejścia w życie znowelizowanej ustawy.

Nowelizacja ustawy o cudzoziemcach – zezwolenie na pobyt czasowy i pracę w szczególnym trybie

Zezwolenie na pobyt czasowy udzielone w szczególnym trybie nie będzie określać:

• podmiotu powierzającego wykonywanie pracy;
• pracodawcy obcokrajowca (w przypadku pracy tymczasowej);
• warunków wykonywania pracy jak w przypadku zezwolenia na pobyt czasowy i pracę udzielanego w zwykłych uwarunkowaniach.

Wyżej wymienione informacje powinny być zawarte w specjalnym oświadczeniu, które wypełni podmiot powierzający wykonywanie pracy. Dokument należy złożyć na urzędowym formularzu w ciągu 60 dni od dnia doręczenia decyzji wojewody bądź Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców o udzieleniu zezwolenia na pobyt czasowy i pracę. Oświadczenie składa się do organu, który wydał decyzję. Jeśli termin wypada w dzień wolny od pracy, wtedy zostaje automatycznie przesunięty na kolejny dzień roboczy. Termin uznaje się za zachowany, jeżeli zostanie nadany pocztą tradycyjną przed jego upływem. W tej sytuacji decyduje data na stemplu pocztowym.

W sytuacji, gdy oświadczenie dotyczące powierzenia pracy cudzoziemcowi podpisuje osoba działająca w imieniu bądź na rzecz podmiotu, należy dołączyć dokumenty potwierdzające upoważnienie do złożenia podpisu. W oświadczeniu powinny się znaleźć takie warunki jak:

• otrzymywanie minimalnego wynagrodzenia za pracę, niezależnie od wymiaru czasu pracy i formy zatrudnienia;
• świadczenie pracy w ramach stosunku pracy bądź na podstawie umowy zlecenie.

Zezwolenie wygasa, jeśli:

• oświadczenie nie zostanie złożone w terminie 60 dni;
• wyżej wymienione minimalne kryteria nie zostaną spełnione.

Od decyzji wojewody można się odwołać do Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców. Termin 30 dni na opuszczenie terenu RP zaczyna biec od następnego dnia po wygaśnięciu zezwolenia. Wyjątkiem jest tu dokument uprawniający do legalnego pobytu w Polsce.

Kartę pobytu wydaje się obcokrajowcowi po złożeniu oświadczenia, wykluczeniu faktu, że zezwolenie wygasa oraz po pobraniu linii papilarnych. Informacje zawarte w oświadczeniu wojewoda umieszcza w rejestrze spraw dotyczących zezwoleń na pobyt czasowy. Przed złożeniem oświadczenia cudzoziemiec może wykonywać pracę na rzecz konkretnego podmiotu lub podmiotów. Jeśli obcokrajowiec uzna, że chce zmienić warunku pracy lub pracodawcę, może skorzystać z nowego trybu zmiany zezwolenia.

Osoba, która skorzysta ze szczególnego trybu, jest zobowiązana do tego, by zawiadomić organ wydający zezwolenie o każdej zmianie pobytu miejsca. W tym wypadku obowiązuje termin 15 dni roboczych. Jeśli tego nie zrobi, doręczenie pisma urzędowego na stary adres uznaje się za skuteczne.

Nowelizacja ustawy o cudzoziemcach – zezwolenie na pobyt czasowy i pracę: cofnięcie zezwolenia, kontrola oraz wydłużenie okresu pracy

Podstawą cofnięcia zezwolenia na pobyt czasowy i pracę udzielonego w szczególnym trybie jest:

• ustanie celu pobytu, który był powodem udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy i pracę;
• wpis danych cudzoziemca do wykazu cudzoziemców, których pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest niepożądany;
• względy obronności lub bezpieczeństwa państwa albo ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego lub zobowiązania wynikające z postanowień ratyfikowanych umów międzynarodowych obowiązujących Rzeczpospolitą Polską będą wymagać cofnięcia zezwolenia;
• brak warunków minimalnych określone w zakresie wysokości wynagrodzenia lub stosunku stanowiącego podstawę do wykonywania pracy;
• wykonywanie pracy bez zachowania warunków określonych w rejestrze spraw dotyczących zezwoleń na pobyt czasowy;
• brak ubezpieczenia zdrowotnego w rozumieniu przepisów ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowych ze środków publicznych lub potwierdzenia pokrycia kosztów leczenia na terytorium Rzeczypospolitej.
   

Kontrolę sposobu korzystania z zezwolenia na pobyt czasowy i pracę może przeprowadzić organ wydający dokument. Przeprowadza się ją w siedzibie urzędu właściwego dla pracownika. Obcokrajowiec ma obowiązek stawić się w wyznaczonym miejscu i terminie pod rygorem ustania celu pobytu. Wyniki śledztwa zostaną wpisane do protokołu.

Okres pracy na podstawie oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi wpisanego do ewidencji oświadczeń zostaje wydłużony do 24 miesięcy. Dodatkowo wizy w celu wykonywania pracy na podstawie oświadczenia będą wydawane na okres dłuższy niż 6 miesięcy. Oświadczenia wpisane do rejestru przed 29 stycznia 2022 mogą być przedkładane w postępowaniach o wydanie wizy w ciągu 6 miesięcy od nowelizacji przepisów. 

Nowelizacja ustawy o cudzoziemcach – wizy humanitarne

Obcokrajowcy, którzy uzyskali wizę w celu przyjazdu ze względów humanitarnych, z uwagi na interes państwa bądź międzynarodowe zobowiązania mogą skorzystać z usług rynku pracy na ściśle określnych zasadach (ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy). Aby uzyskać więcej informacji, zapraszamy do kontaktu. Z przyjemnością odpowiemy na każde pytanie.